Schipper-stuurman binnenvaart

Alternatieve namen

Binnenschipper · Schipper in de binnenscheepvaart · Veerman · Tweede kapitein van de binnenscheepvaart · Transporteur binnenscheepvaart ·

Gelijkaardige beroepen

Gezagvoerder zeevaart

Aanverwante sectoren

Transport en logistiek

In het kort

Je vervoert reizigers of goederen en leidt een bemanning. Je onderhoudt de boten en hun uitrusting. Je houdt je aan de binnenscheepvaartreglementering en veiligheidsvoorschriften.

Competenties

Essentiële competenties

Intern communiceren

Gedragsindicatoren

Wisselt mondeling en schriftelijk informatie uit met collega’s en verantwoordelijken
Neemt deel aan werkoverleg
Gebruikt communicatiemiddelen

Kennis

Communicatietechnieken
Interne communicatietechnieken
Kantoorsoftware

Gereedschap of materieel onderhouden

Gedragsindicatoren

Houdt zich aan het onderhoudsplan en –richtlijnen
Merkt afwijkingen, storingen of nood aan onderhoud op
Voert kleine onderhouds- en herstellingswerkzaamheden uit (reinigen, smeren, onderdelen vervangen, vloeistoffen aanvullen, …)
Meldt problemen die zelf niet op te lossen zijn aan de verantwoordelijke
Reinigt het materieel vooraleer het op te bergen
Voert tussentijdse metingen en controles uit

Kennis

Veiligheidsregels
Lezen van plannen en schema's
Onderhoudsprocedures
Handgereedschap

De boot aan- en afmeren

Gedragsindicatoren

Voert opdrachten van de schipper uit (afstoppen, vieren, uitwerpen, losgooien, opschieten van meertrossen en –touwen, …)
Geeft de schipper aanwijzingen bij het uitvoeren van de manoeuvres
Wisselt informatie uit met collega’s en het personeel aan wal
Bedient de ankerlier

Kennis

Knoop- en touwwerktechnieken
Aan- en afmeertechnieken
Schiemanswerk

Het konvooi voor binnenscheepvaart vormen

Gedragsindicatoren

Bedient de koppellier

Kennis

Binnenscheepvaartreglementering
Procedures voor het gebruik van boten

Inscheping en ontscheping van passagiers controleren

Gedragsindicatoren

Helpt de passagiers in- en uitstappen
Houdt zich aan de maximumbezetting van het voertuig
Controleert de geldigheid van vervoersbewijzen

Kennis

Procedures voor de in- en ontscheping van passagiers

Urgentiemaatregelen opstarten bij een incident

Gedragsindicatoren

Schat de aard en de omvang van de panne, het ongeval of andere noodsituatie in
Meldt het probleem aan de bevoegde instantie en de verantwoordelijke
Verzekert de signalisatie
Bakent een veiligheidszone af
Assisteert bij de evacuatie van personen

Kennis

Veiligheidsregels voor goederen en personen
EHBO
Brandbestrijdingstechnieken
Noodprocedures

Het schip besturen

Gedragsindicatoren

Volgt de positie van het schip en de bewegingen van andere schepen op en past indien nodig de navigatieroute aan
Houdt rekening met de invloed van externe factoren op het schip (stromingen, getijden, ondieptes, sleepboten, nabijheid van andere schepen, …)
Houdt rekening met de stabiliteit van een schip

Kennis

Interpreteert signalen
Geografie van rivieren, kanalen en kunstwerken op de waterwegen
Technieken voor het manoeuvreren en besturen van een rivierboot
GPS/Navigatietoestellen
Nautische hulpmiddelen
Vaarregels
Signalisatie

Het laden en lossen controleren

Gedragsindicatoren

Overlegt met de bemanning over het verloop van de werkzaamheden

Kennis

Reglementering voor goederentransport
Laad- en losmethodes voor goederen
Geografie van rivieren, kanalen en kunstwerken op de waterwegen
Veiligheidsregels voor producten met gevaarlijke eigenschappen (PMGE)
GPS/Navigatietoestellen
Veelvoorkomende vormen van schade aan de lading en hun oorzaken

Goederen lossen

Gedragsindicatoren

Stapelt, stouwt, ontstapelt en verankert de lading volgens de voorschriften
Plaatst lekbakken of haalt ze weg
(Ont)koppelt de laadslangen, gasretourleidingen en laadarmen en bedient de afsluiters
Controleert buikdenning op lekkage
Reinigt de laadruimtes, tanks en lenskorven door ontgassen, uitstomen of droogdweilen
Pompt restanten in slobtanks
Controleert de goede werking van installaties
Legt de luiken open of dicht
Verzekert de vrije doorgang van het walpersoneel
Controleert het waterniveau en de ventilatie in de laadruimtes tijdens de reis
Controleert de lading op schade bij het laden of lossen en tijdens de reis
Zekert de lading

Kennis

Ergonomische hef- en tiltechnieken
Gebruik van hijs- en hefmaterieel
Laad- en stouwtechnieken

Goederen laden

Gedragsindicatoren

Stapelt, stouwt, ontstapelt en verankert de lading volgens de voorschriften
Plaatst lekbakken of haalt ze weg
(Ont)koppelt de laadslangen, gasretourleidingen en laadarmen en bedient de afsluiters
Stekkert containers
Controleert buikdenning op lekkage
Reinigt de laadruimtes, tanks en lenskorven door ontgassen, uitstomen of droogdweilen
Pompt restanten in slobtanks
Controleert de goede werking van installaties
Legt de luiken open of dicht
Verzekert de vrije doorgang van het walpersoneel
Controleert het waterniveau en de ventilatie in de laadruimtes tijdens de reis
Controleert de lading op schade bij het laden of lossen en tijdens de reis
Zekert de lading

Kennis

Ergonomische hef- en tiltechnieken
Gebruik van hijs- en hefmaterieel
Laad- en losmethodes voor goederen
Laad- en stouwtechnieken

Specifieke competenties

Boekhoudkundig beheer uitvoeren

Gedragsindicatoren

Komt wettelijke en fiscale verplichtingen na
Volgt de (uitbestede) boekhouding op
Berekent of interpreteert omzetcijfers
Maakt een inventaris op
Houdt gegevens en documenten bij over inkomsten en uitgaven
Controleert de facturatie

Kennis

Software voor accountancy
Boekhoudkundig beheer

Administratief beheer uitvoeren

Gedragsindicatoren

Komt wettelijke en fiscale verplichtingen na
Volgt de verzekeringen op
Houdt personeelsdossiers actueel
Verzamelt en verwerkt informatie en documenten volgens richtlijnen (identificeren, coderen, registreren, ...)

Kennis

Kantoorsoftware
Opvolging van informatiebronnen
Administratief beheer

De activiteiten van een team coördineren

Gedragsindicatoren

Organiseert en leidt teamvergaderingen
Volgt competenties van medewerkers op en bespreekt opleidingsmogelijkheden met de betrokkenen
Voert plannings-, functionerings- en evaluatiegesprekken
Stelt een planning op en past ze aan wijzigende omstandigheden aan
Verdeelt taken en verantwoordelijkheden
Informeert, begeleidt, stuurt en motiveert (nieuwe) medewerkers
Controleert de uitvoering van de opdrachten en het naleven van procedures

Kennis

Leiderschap
Management
Organisatie en planning van activiteiten

Medewerkers aanwerven

Gedragsindicatoren

Stelt een vacature op
Beoordeelt kandidaten
Voert selecties uit (gesprekken, tests, …)
Verspreidt vacatures

Kennis

Personeelsbeheer
Aanwervingstechnieken

Het budget van een organisatie beheren

Gedragsindicatoren

Verzamelt financiële informatie over de organisatie en haar activiteiten
Bepaalt de financiële ruimte voor uitgaven, investeringen of besparingen
Analyseert afwijkingen tussen de verwachte en de feitelijke resultaten
Formuleert voorstellen voor bijsturing
Evalueert de financiële resultaten op basis van vooraf bepaalde indicatoren

Kennis

Budgetbeheer

Bevoorrading van schepen organiseren

Gedragsindicatoren

Plant, organiseert en controleert voorraadinventarisaties
Voert voorraadinventarisaties uit
Zoekt naar oorzaken bij verschillen tussen administratieve en werkelijke voorraad
Plaatst bestellingen rekening houdend met kosten en levertermijnen
Ontvangt de bestelling en controleert of ze voldoet aan de gestelde vereisten

Kennis

Stock- en bevoorradingsbeheer
Software voor voorraadbeheer
Distributie van brandstof

Dagelijks onderhoud uitvoeren aan het schip

Gedragsindicatoren

Houdt zich aan het onderhoudsplan en –richtlijnen
Merkt afwijkingen, storingen of nood aan onderhoud op
Voert kleine onderhouds- en herstellingswerkzaamheden uit (reinigen, smeren, onderdelen vervangen, vloeistoffen aanvullen, …)
Meldt problemen die zelf niet op te lossen zijn aan de verantwoordelijke
Sorteert afval en voert het af volgens de voorschriften
Voert onderhoud uit aan kabels, touwen, sluitingen, …
Houdt gemeenschappelijke ruimtes proper en ordelijk
Voert oppervlaktebehandelingen uit (schuren, ontroesten, schilderen, lakken, …)

Kennis

Schoonmaakmaterieel
Regels voor hygiëne en voedselveiligheid
Lezen van plannen en schema's
Onderhoudsproducten
Onderhoudsprocedures
Onderhoudsprocedures voor niet-structurele houtelementen
Handgereedschap
Tuigage

Nieuwe klanten prospecteren

Gedragsindicatoren

Zoekt nieuwe mogelijkheden en kansen voor verkoop
Bouwt een netwerk van contacten uit en onderhoudt dit
Benadert (potentiële) klanten proactief
Werkt verkoopsargumentaties uit
Gebruikt verschillende kanalen om met (potentiële) klanten in contact te komen (mailings, telemarketing, websites, sociale media, ...)
Beantwoordt vragen van potentiële klanten
Neemt deel aan evenementen, beurzen, …

Kennis

Methodes voor klantenwerving

Maaltijden bereiden

Gedragsindicatoren

Sorteert afval volgens de richtlijnen
Bereidt eenvoudige gerechten in teamverband aan de hand van een recept
Houdt zich aan de richtlijnen voor hygiëne en voedselveiligheid

Kennis

Regels voor hygiëne en voedselveiligheid
Culinaire basisbereidingen

Laad- en losschema's opstellen

Gedragsindicatoren

Houdt rekening met externe factoren (waterstand, getijden, breedte van rivieren en sluizen, …)
Houdt rekening met de stabiliteit van een schip
Houdt rekening met de volgorde waarin de goederen gelost worden

Kennis

Geografie van rivieren, kanalen en kunstwerken op de waterwegen

Commerciële voorstellen uitwerken

Gedragsindicatoren

Legt schriftelijk een overeenkomst vast
Bouwt een netwerk van contacten uit en onderhoudt dit
Onderhandelt over prijs en levertijden
Zoekt actief naar opdrachten
Houdt rekening met interne factoren (uitrusting, laadcapaciteit van het schip, …) bij het analyseren van een opdracht
Houdt rekening met externe factoren (locatie, weersomstandigheden, …) bij het analyseren van een opdracht
Berekent de vrachtprijs

Kennis

Verkooptechnieken
Markt van bevrachters

Opleiden en sensibiliseren over veiligheidsregels

Gedragsindicatoren

Verspreidt voorlichtingsmateriaal
Doet voorstellen voor opleiding
Gebruikt audiovisuele hulpmiddelen en ander didactisch materiaal
Past taalgebruik aan het doelpubliek aan
Bouwt verder op de reeds aanwezige kennis en vaardigheden
Identificeert opleidingsbehoeften
Organiseert vormingsmomenten en individuele begeleiding voor veiligheids- en preventieteams

Kennis

Veiligheidsregels
Opleidingstechnieken
Veiligheidspictogrammen

Scheepsinstallaties onderhouden

Gedragsindicatoren

Zet onderhoudsoperaties op volgens het onderhoudsplan en het vooropgestelde tijdschema
Voert herstellings- en onderhoudswerkzaamheden uit
Doet controlerondes
Controleert of de uitgevoerde werken voldoen aan de vooropgestelde kwaliteitsnormen en planning

Kennis

Knoop- en touwwerktechnieken
Afdichtingstechnieken
Elektriciteit
Mechanica
Pneumatica
Hydraulica
Elektronica
Zeevaartmechanica
Eigenschappen van zeilen
Touwwerk
Zeilzetting
Onderhoudsprocedures
Staand want
GPS/Navigatietoestellen

Soft skills

Zorgvuldigheid

Aandacht hebben voor kwaliteit en fouten voorkomen.

Samenwerken

Samenwerken om tot een gezamenlijk resultaat te komen.

Beslissen

Een standpunt innemen en actie ondernemen.

Flexibiliteit

Gedrag of werkwijze gemakkelijk aanpassen aan veranderende situaties en verschillende personen.

Richting geven

Aansturen en motiveren van medewerkers om doelstellingen te behalen.

Plannen en organiseren

Doelen en prioriteiten bepalen en aangeven hoe ze te bereiken.

Verantwoordelijkheid nemen

Handelen in overeenstemming met de waarden en normen van de organisatie.

Zelfstandigheid

Taken uitvoeren zonder ondersteuning of toezicht van anderen.

Vacatures

Opleidingen

Ontdek de specifieke en de transversale opleidingen voor dit beroep.

Zie alle opleidingen

Kerncijfers

In 2024 ontving Actiris onvoldoende statistische gegevens over het beroep “Schipper-stuurman binnenvaart”.

Organisaties

Als je meer wilt weten over het beroep en zijn specifieke kenmerken, kunnen de onderstaande links nuttig zijn.