Podiumtechnicus licht en beeld

Alternatieve namen

Lichtontwerper · Podiumtechnicus licht · Ontwerper belichting · Volgspotbediener · Assistent-beeldtechnicus ·

Gelijkaardige beroepen

Beeldopnametechnicus Beeld- en geluidsmonteur Geluidstechnicus podium- en audiovisuele producties

Aanverwante sectoren

Cultuur, toerisme en vrije tijd Informatie en audiovisuele productie

In het kort

Je plaatst en bekabelt het belichtingsmateriaal voor voorstellingen of opnames. Je programmeert de belichting en stelt ze af. Je onderhoudt het materiaal. Soms ontwerp je de belichting van een voorstelling, opname, gebouw of kunstwerk. Je volgt de veiligheidsregels en de productievereisten.

Competenties

Essentiële competenties

Belichtingsmateriaal installeren

Gedragsindicatoren

Houdt zich aan de maximale gespreide belastbaarheid en de maximale puntlast
Zorgt ervoor dat de aansluitingen getraceerd kunnen worden
Beveiligt voorwerpen op hoogte met een veiligheidskabel
Houdt zich aan de richtlijnen van de regisseur of ontwerper en het artistieke concept
Plaatst of hangt spots in de trekken, het grid, de trussen, …
Brengt toebehoren in de spots aan (kleurenfilters, messen, gobo’s, scrollers, …)
Plaatst de lichttafel zodat de bediener een volledig zicht heeft op de scène
Controleert spanning en veiligheidsvoorzieningen op het stroomnet vooraleer elektrische apparatuur aan te sluiten
Sluit spots via multikabels aan op de dimmerkast
Belast de fasen van de dimmers evenwichtig zonder overbelasting of storingen
Sluit licht- en klankapparatuur aan op een beeldinstallatie en omgekeerd (MIDI, DMX, …)
Test de werking van de aangesloten apparatuur

Kennis

Ergonomische hef- en tiltechnieken
Veiligheidsregels
Elektriciteit
Veiligheidsregels voor werkzaamheden onder spanning
Lezen van podiumtechnische plannen (zaalplannen, patchlijsten, cuelijsten, ...)
Elektrotechniek
Riggingtechnieken
Verlichtingstypes
Bekabelingstechnieken
Belichtingsmateriaal

De eigenschappen van de locatie van het evenement bepalen

Gedragsindicatoren

Houdt rekening met de beschikbare tijd, budget en technische middelen
Kiest locaties volgens het concept en in overleg met ontwerpers, technici, …
Houdt zich aan de richtlijnen van de regisseur, ontwerper, artiest, klant, … en aan het artistieke concept
Bepaalt de benodigde en eventueel bijkomende stroomvoorziening

Kennis

Veiligheidsregels
Elektriciteit
Lezen van podiumtechnische plannen (zaalplannen, patchlijsten, cuelijsten, ...)

De mogelijkheden voor de inplanting van het lichtmateriaal controleren

Gedragsindicatoren

Houdt zich aan de richtlijnen van de regisseur of ontwerper en het artistieke concept
Bepaalt de benodigde en eventueel bijkomende stroomvoorziening
Bepaalt invalshoeken
Past een bestaand lichtplan aan de mogelijkheden van de locatie aan

Kennis

Veiligheidsregels
Lezen van technische documenten
Eigenschappen van projectiemateriaal
Lezen van podiumtechnische plannen (zaalplannen, patchlijsten, cuelijsten, ...)
Belichtingsmateriaal
Sfeertypes
Artistieke concepten

Belichtingsmateriaal kiezen voor een voorstelling

Gedragsindicatoren

Bepaalt benodigd materiaal op basis van technische bronnen en het artistieke concept
Kiest alternatieven wanneer bepaalde lichtapparatuur niet aanwezig is
Koopt of huurt materiaal of apparatuur na overleg met de artistieke, technische en/of financiële verantwoordelijke

Kennis

Eigenschappen van projectiemateriaal
Belichtingsmateriaal
Aankoop- en huurprijzen

De vaste of mobiele spots afstellen volgens het beoogde effect

Gedragsindicatoren

Richt spots volgens de technische plannen, het artistieke concept en/of de richtlijnen van de regisseur of ontwerper

Kennis

Veiligheidsregels
Bekabelingstechnieken
Types van spots
Belichtingsmateriaal

De besturing van de belichting programmeren

Gedragsindicatoren

Adresseert dimmers en andere apparatuur en stelt het menu in
Verbindt de spots met de gewenste kanalen van de lichttafel door hard-patchen of soft-patchen
Controleert de aansluiting van de spots op de verschillende kanalen van de lichttafel
Stelt per lichtstand de parameters van de spots en courante lichteffecten in
Slaat de verschillende lichtstanden op en test ze
Maakt back-ups en schriftelijke documentatie van de ingestelde lichtstanden

Kennis

Kleurenleer
Programmeren van machinesturingen
Types van spots
Lezen van patchlijsten
Belichtingsmateriaal

De lichtstanden testen voor de voorstelling of opname

Kennis

Lezen van podiumtechnische plannen (zaalplannen, patchlijsten, cuelijsten, ...)
Belichtingsmateriaal

Beeldapparatuur plaatsen, aansluiten en afregelen

Gedragsindicatoren

Plaatst projectieschermen, beeldschermen en beamers of hangt ze in de trekken, het grid, de trussen, ...
Sluit een bron (laptop, dvd-speler, ...) via interfaces (switch, converter, splitter, ...) aan op een ontvanger (beamer, videoprojector, beeldscherm, ...)
Stelt de parameters in van projectoren voor front- of retroprojectie en van videobronnen (keystone, scherpte, zoom, beeldformaat, kleurbalans, ...)
Programmeert interfaces (extender, switch, converter, splitter, ...)
Programmeert de verschillende beeldstanden met aangepaste software of met een beeldmenger
Kent aan beeldstanden adressen toe (DMX-adressen, ...)
Plaatst en richt camera’s om de gewenste beelden te capteren zonder de voorstelling of opname te hinderen

Kennis

Veiligheidsregels
Eigenschappen van projectiemateriaal
Bekabelingstechnieken

Lichtstanden oproepen tijdens een voorstelling of opname

Gedragsindicatoren

Volgt visuele en gegeven cues op
Communiceert via headsets en gebaren
Roept de vooraf geprogrammeerde licht- of beeldstanden op
Gebruikt software voor het afspelen van beelden of beeldmedia
Schakelt, bewerkt of mengt verschillende beelden en stuurt ze naar de juiste ontvangers
Past een geprogrammeerde licht- of beeldstand aan de actie op de scène aan

Kennis

Toneelrepertoires en -genres
Verlichtingstypes

Specifieke competenties

De activiteiten van een team coördineren

Gedragsindicatoren

Organiseert en leidt teamvergaderingen
Volgt competenties van medewerkers op en bespreekt opleidingsmogelijkheden met de betrokkenen
Voert plannings-, functionerings- en evaluatiegesprekken
Stelt een planning op en past ze aan wijzigende omstandigheden aan
Verdeelt taken en verantwoordelijkheden
Informeert, begeleidt, stuurt en motiveert (nieuwe) medewerkers
Controleert de uitvoering van de opdrachten en het naleven van procedures

Kennis

Leiderschap
Management
Organisatie en planning van activiteiten

Medewerkers trainen in technieken en procedures

Gedragsindicatoren

Demonstreert de werking van uitrusting en materiaal en licht methodieken en technieken toe
Beantwoordt vragen van de medewerker
Geeft zelf het goede voorbeeld
Licht regels en afspraken van de organisatie toe
Verleent hulp en advies bij problemen
Splitst de activiteiten op in deelactiviteiten

Kennis

Veiligheids- en gezondheidsplan
Opleidingstechnieken

Systemen installeren voor de belichting van openbare ruimtes en gebouwen

Gedragsindicatoren

Plaatst indien nodig transformatoren bij de lampen en sluit ze aan
Plaatst een starter en voorschakelapparatuur bij fluorescentielampen en sluit ze aan
Plaatst het juiste type lampen in de armaturen
Maakt verdelingen van het stroomnetwerk naar de verschillende lichtpunten
Assembleert en bevestigt verlichtingsaramaturen en verbindt ze met het stroomnetwerk

Kennis

Domotica
Bevestigingstechnieken
AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties)

Goederen lossen

Gedragsindicatoren

Controleert de documenten die bij de goederen horen
Controleert op hoeveelheden, soort goederen en visuele beschadiging
Voorziet de goederen van een code en/of label
Plaatst goederen volgens een inplantingsplan of aanwijzingen van de klant
Begeleidt de bestuurder bij het voorbereiden van het laden of lossen van goederen

Kennis

Ergonomische hef- en tiltechnieken
Veiligheidsregels
Niet-gemotoriseerde machines voor goederenbehandeling (transpallet, steekwagentje, ...)
Laad- en losmethodes voor goederen

Goederen laden

Gedragsindicatoren

Controleert de documenten die bij de producten horen
Draagt persoonlijke beschermingsmiddelen
Stapelt, stouwt, ontstapelt en verankert de lading volgens de voorschriften
Verdeelt het gewicht van de lading volgens de opdracht
Controleert op hoeveelheden, soort goederen en visuele beschadiging
Maakt apparatuur en onderdelen transportklaar en beschermt ze tegen beschadiging
Begeleidt de bestuurder bij het voorbereiden van het laden of lossen van goederen
Werkt volgens het laadplan, de routeplanning en regels voor het veilig laden (zware goederen onderaan, gelijkmatig laden, …)
Controleert de laadruimte en vastzetting van de lading
Vult schade in op de vervoersdocumenten (vrachtbrief, ADR, ...)

Kennis

Ergonomische hef- en tiltechnieken
Veiligheidsregels
Niet-gemotoriseerde machines voor goederenbehandeling (transpallet, steekwagentje, ...)
Principes van ladingverdeling
Laad- en losmethodes voor goederen
Laad- en stouwtechnieken
Inschatting van lasten
Stapelhulpmiddelen

Schakelen tussen live en semi-live beelden

Gedragsindicatoren

Volgt visuele en gegeven cues op
Houdt zich aan de richtlijnen van de regisseur en aan het draaiboek
Bepaalt het schakelmoment op basis van de instructies van de regisseur
Zet beelden om naar andere formaten om ze te kunnen schakelen
Brengt beeldovergangen en -effecten tot stand, zodat de beelden logisch op elkaar volgen en geluid en beeld in overeenstemming zijn
Signaleert geschikte beelden aan de regisseur

Overleggen over de technische ontwerpen

Gedragsindicatoren

Past het taalgebruik aan voor mensen zonder technische achtergrond
Stelt een laad- en zaalplan op
Volgt repetities en productievergaderingen
Legt knelpunten met betrekking tot de podiumtechniek in de productie uit
Bespreekt de artistieke aspecten van de technische ontwerpen (stijl, sfeer, genre, …)
Bespreekt financiële en logistieke aspecten van technische ontwerpen (kostprijs, veiligheid, transporteerbaarheid, ...)

Kennis

Veiligheidsregels
Lezen van podiumtechnische plannen (zaalplannen, patchlijsten, cuelijsten, ...)
Toneelrepertoires en -genres
Theatertechnische terminologie
Aankoop- en huurprijzen
Artistieke concepten

Een belichtingsplan uitwerken volgens aanwijzingen

Gedragsindicatoren

Houdt rekening met de beperkingen en de mogelijkheden van locatie en middelen
Reikt de ontwerper of regisseur technische oplossingen aan om een artistiek concept te realiseren
Bepaalt het artistieke licht- of beeldconcept
Legt per licht- of beeldstand de opstelling en instellingen van de apparatuur en het gebruikte toebehoren vast
Documenteert het lichtplan met patch- en trekkenlijsten
Documenteert het technisch licht- of beeldontwerp (gebruikte apparatuur, patch- en trekkenlijsten, …)
Gebruikt lichtteken- en visualisatiesoftware

Kennis

Kleurenleer
Eigenschappen van projectiemateriaal
Kleurmeting
Toneelrepertoires en -genres
Verlichtingstypes
Belichtingsmateriaal
Lichtterminologie
Software Computer-aided Design (CAD)

Beeldmateriaal voorbereiden voor gebruik tijdens de voorstelling of opname

Gedragsindicatoren

Maakt eenvoudige beeldopnames
Past bestaand beeldmateriaal aan gekozen apparatuur, programma’s, formaten, codexen en standaarden aan
Knipt en monteert beeldmateriaal zodat het cue-klaar is voor gebruik tijdens de voorstelling of opname
Gebruikt softwareprogramma’s voor het bewerken (Photoshop, Final Cut Pro, Première, Avid, …) of versturen (ArKaos, Pandora’s Box, …) van beeldmateriaal
Slaat beeldmateriaal op de geschikte dragers op en neemt back-ups
Stelt een lijst op van de verschillende (versies van) beeldfragmenten en de dragers waarop ze bewaard zijn

Kennis

Videomontagetechnieken
Beeldopnametechnieken

Acteurs, zangers, dansers, ... volgen met een volgspot

Gedragsindicatoren

Volgt visuele en gegeven cues op
Communiceert via headsets en gebaren
Bedient de regelingen en toebehoren tijdens het volgen

Gereedschap of materieel onderhouden

Gedragsindicatoren

Houdt zich aan het onderhoudsplan en –richtlijnen
Merkt afwijkingen, storingen of nood aan onderhoud op
Voert kleine onderhouds- en herstellingswerkzaamheden uit (reinigen, smeren, onderdelen vervangen, vloeistoffen aanvullen, …)
Meldt problemen die zelf niet op te lossen zijn aan de verantwoordelijke
Reinigt het materieel vooraleer het op te bergen
Voert tussentijdse metingen en controles uit

Kennis

Veiligheidsregels
Lezen van plannen en schema's
Elektrische meetinstrumenten
Onderhoudsprocedures voor belichtingsmateriaal
Handgereedschap

Veilig werken

Gedragsindicatoren

Meldt problemen aan de verantwoordelijke
Draagt persoonlijke beschermingsmiddelen volgens de richtlijnen
Gebruikt collectieve beschermingsmiddelen en veiligheidsuitrusting volgens de richtlijnen
Neemt een ergonomische werkhouding aan
Herkent mogelijke gevaarlijke situaties
Houdt zich aan de veiligheidsvoorschriften
Richt de eigen werkplek veilig en ordelijk in
Gaat veilig om met gereedschap en materieel
Gaat veilig om met materialen en producten

Kennis

Veiligheidsregels
Ergonomie
Veiligheidsregels voor het werken met schadelijke producten
Persoonlijke en collectieve beschermingsmiddelen (PBM's en CBM's)
Beschermings- en veiligheidsuitrustingen
Codex over het welzijn op het werk
Veiligheidspictogrammen

Milieubewust werken

Gedragsindicatoren

Sorteert afval en voert het af volgens de voorschriften
Recupereert materialen die hergebruikt kunnen worden
Past milieuvoorschriften toe
Stockeert gevaarlijke stoffen volgens de voorschriften
Gaat zuinig om met grondstoffen en materialen en vermijdt verspilling

Kennis

Milieunormen
Typologie van milieu- en gezondheidsrisico's
Procedures voor de afvoer van afval
Preventie van milieurisico's

Bestellingen plaatsen

Gedragsindicatoren

Berekent de te bestellen hoeveelheden
Maakt prijs- en leveringsafspraken
Stemt de te bestellen hoeveelheden af op het verbruik, de planning, de opslagcapaciteit, …
Contacteert de leverancier(s) of aankoopafdeling
Vergelijkt offertes (prijs, kwaliteit, voorwaarden, termijnen, …)
Volgt de leveringen van bestellingen op

Kennis

Berekening van hoeveelheden
Eigenschappen van materialen
Stock- en bevoorradingsbeheer
Software voor voorraadbeheer
Aankoopprocessen en -procedures
Aankooponderhandelingen
Geautomatiseerd goederenmagazijn

De verlichting ontwerpen van openbare ruimtes, gebouwen en kunstwerken

Kennis

Elektriciteit
Verlichtingstypes
Belichtingsmateriaal
Lichtterminologie
Duurzame verlichting

Soft skills

Zorgvuldigheid

Aandacht hebben voor kwaliteit en fouten voorkomen.

Samenwerken

Samenwerken om tot een gezamenlijk resultaat te komen.

Flexibiliteit

Gedrag of werkwijze gemakkelijk aanpassen aan veranderende situaties en verschillende personen.

Vacatures

Opleidingen

Ontdek de specifieke en de transversale opleidingen voor dit beroep.

Zie alle opleidingen

Kerncijfers

Van januari 2023 t.e.m. december 2024, ontving Actiris 42 vacatures voor het beroep "Podiumtechnicus licht en beeld" (exclusief partneraanbiedingen).