Onderwijs en opleiding
Vooruitzichten naar werk
De tewerkstellingsvooruitzichten in het onderwijs zijn over het algemeen positief. Er wordt verwacht dat de digitale transformatie voor veranderingen zal zorgen die een impact zullen hebben op de beroepen in het onderwijs en de beroepsopleiding. In dit deel komen de grote tendenzen aan bod die we verwachten in de toekomst.
Socio-economische context
Het onderwijs is een belangrijke werkgever in het Brussels Gewest. Door de groei van de bevolking op schoolleeftijd in de voorbije jaren zou de werkgelegenheid in de nabije toekomst moeten blijven toenemen. Op langere termijn zou de groei van de schoolgaande bevolking moeten vertragen, wat ook de tewerkstellingsbehoeften zou temperen.
Dit betekent echter niet dat de nood aan onderwijzend personeel zal afnemen. Er is immers een groot aantal leerkrachten dat in de loop van de komende jaren met pensioen zal gaan.
Daarnaast kampt de sector met een relatief groot verloop. Doordat de arbeidsomstandigheden als moeilijk worden ervaren, zeker door wie aan het begin van zijn carrière staat, zijn het vooral de jonge leerkrachten die er al na enkele jaren voor kiezen om het onderwijs te verlaten voor een andere baan.
Al die elementen, in combinatie met de structurele problemen om leerkrachten te vinden, maken dat de sector veel kans op werk biedt en naar verwachting zal blijven bieden.
Maatschappelijke ontwikkelingen
Tijdens de coronacrisis waren leerkrachten uit het secundair, hoger en volwassenenonderwijs verplicht om een groot deel van hun lessen en opleidingen op afstand te geven. Hoewel onlineonderwijs vandaag niet meer algemeen is, maken beroepsopleidingen er wel nog voor een stuk gebruik van en zou die praktijk in de toekomst nog toenemen. Samen met het toenemend gebruik van toepassingen op afstand zou ook de vraag naar specifieke competenties voor het online onderwijzen moeten groeien.
In de verwachting dat afstandsonderwijs en -opleidingen en het gebruik van MOOC's (online cursussen), vooral in het hoger onderwijs, zullen toenemen, zullen naast deze competenties rond digitaal lesgeven ook computervaardigheden moeten worden ontwikkeld. Dit om alle nieuwe technologische instrumenten onder de knie te krijgen, maar ook om het gebruik ervan aan de leerlingen en cursisten aan te leren.
Politieke wil
De beslissing van de Brusselse Regering om het volgen van een beroepsopleiding vanaf 2023 verplicht te maken voor alle werkzoekenden zou de nood aan opleiders doen toenemen doordat de opleidingscentra mogelijk meer cursisten zullen ontvangen.
Technologische innovaties
Het werk van onderwijzers en lesgevers zal naar alle waarschijnlijkheid ook sterk worden beïnvloed door de opkomst van artificiële intelligentie. Deze nieuwe technologie zou kunnen worden gebruikt om de ontwikkeling van didactisch materiaal te ondersteunen. De onderwijsprofessionals zouden ook specifiek in die materie moeten worden opgeleid, om de technologie goed te leren beheersen, maar ook om het gebruik ervan door de studenten, vooral bij het maken van taken, te kunnen omkaderen.
Milieutransitie
De milieutransitie zal heel wat beroepen sterk beïnvloeden en doen evolueren, bijvoorbeeld in de bouw- en voedingssector. Die evolutie veronderstelt ook dat nieuwe competenties zullen worden verwacht. De aanbieders van beroepsopleidingen en onderwijs zullen dan ook rekening moeten houden met de behoeften die in het kader van de ecologische omschakeling in deze beroepen zullen ontstaan. De lesgevers zullen dus over specifieke milieucompetenties, eigen aan de verschillende beroepen, moeten beschikken om die kennis aan de cursisten door te geven.