Kleinhandel

Socio-economische context

De detailhandel omvat de activiteiten van hypermarkten, supermarkten, grootwarenhuizen, buurtwinkels, winkels, gespecialiseerde handelszaken (voor voeding, kleding, huishoudtoestellen, IT-materiaal, smartphones enz.), tweedehandszaken, markten, webwinkels enz. Deze zeer gevarieerde sector stelt in Brussel een groot aantal personen tewerk, waaronder ook lagergeschoolden en studenten. Ook zelfstandige arbeid is er sterk vertegenwoordigd.

Hoewel de tewerkstelling in loondienst de laatste jaren lichtjes achteruitging, blijven de jobkansen in de sector gunstig. De werkgevers rekruteren regelmatig nieuwe talenten, vaak voor het vervangen van jonge werknemers die een nieuwe professionele ervaring zoeken of medewerkers die intern zijn opgeklommen of iets anders willen gaan doen, maar soms ook om medewerkers te vervangen die met pensioen gaan. Werkgevers vinden ook moeilijk bepaalde profielen voor de groothandel of klantendiensten. Ook daar liggen dus jobkansen. 

Anders consumeren en milieutransitie

Het groeiend bewustzijn rond milieu, gezondheid en ethisch ondernemen, ligt aan de basis van nieuwe manieren om te consumeren. Hoewel de prijs voor een deel van de consumenten bepalend blijft, zijn er ook steeds meer kopers die een ecologisch of ethisch alternatief verkiezen en overconsumptie afwijzen. Deze nieuwe manieren van consumeren betreffen zowel voedingsmiddelen (bioproducten, lokale producten, verpakkingsvrije, seizoens- of fairtrade producten enz.) als andere producten (tweedehands, duurzame en ethische producten enz.). 

In antwoord op de bezorgdheden rond het milieu ondersteunt de Good Food 2-strategie (2022 - 2030) duurzame projecten in de voedingsdistributie, in de vorm van informatie, begeleiding, financiële ondersteuning, opleidingen voor ondernemers enz. Meer details zijn te vinden op de site: Ik ben... Distributeur | Good Food Brussel. 

Digitale transitie

De gezondheidscrisis heeft de ontwikkeling van de elektronische handel via pc, smartphone en sociale netwerken (Instagram, Snapchat enz.) aangewakkerd en de groei van de "e-commerce" zal naar verwachting aanhouden. Er is steeds meer concurrentie in de sector, mede doordat de consumenten vandaag beter geïnformeerd zijn (via forums, sociale netwerken, prijsvergelijkingssites enz.), veeleisender zijn geworden (contact met de klant, kwaliteit van de diensten en adviezen) en minder trouw blijven aan een merk of aanbieder. 

Om daarmee om te gaan, bieden handelaars hun producten steeds vaker online aan via verschillende kanalen (website, sociale netwerken enz.). Deze kanalen vormen vandaag een aanvulling op hun fysieke activiteit. Het gebruik van die verschillende kanalen, die sterk met elkaar verweven zijn, vereist dat ze digitale vaardigheden ontwikkelen, maar ook dat ze hun sterke punten duidelijk in de verf zetten (bijvoorbeeld goede klantencontacten, persoonlijk advies en productexpertise, de mogelijkheid tot passen, vlotte verzending en terugzending, naverkoopdiensten enz.). Dit maakt dat commerciële, relationele en zelfs technische competenties belangrijker worden voor beroepen in de verkoop. 

Ook de beroepen die zich over de verkoopstrategie en marketing buigen, worden belangrijker. Bedrijven willen een sterke binding met hun klanten creëren, het traject van de klant vereenvoudigen en zijn beleving optimaliseren door hem producten aan te bieden die het best bij zijn behoeften aansluiten. Daarnaast is het zaak om de markttendenzen beter te begrijpen of prijzen in functie van de vraag te kunnen aanpassen. Artificiële intelligentie kan daarin een waardevolle rol spelen en de vraag naar competenties op het vlak van data-analyse en -interpretatie zou dan ook moeten groeien. AI-tools bieden ook perspectieven voor automatisering van de logistieke processen (stockbeheer, optimalisering van de toevoerketens, aankoopplanning), vooral voor de grotere bedrijven. 

De sector zal ook verder transformeren onder invloed van andere technologische innovaties, zoals de groeiende populariteit van chatbots en virtueel assistenten, voice commerce, livestream shopping (waarbij producten met het oog op online verkopen in een live video worden gepromoot) en augmented reality (om kledij of accessoires virtueel te passen, producten in 3D te bekijken enz.).

Meer algemeen stimuleert de opgang van e-commerce de thuislevering van pakjes en de inrichting van afhaalpunten in handelszaken. Daarnaast wordt ook verwacht dat er omwille van operationele en mobiliteitsredenen nieuwe grote logistieke centra zullen bij komen in de Brusselse rand of daarbuiten.