Financiën en verzekeringen

Socio-economische context

De Brusselse financiële, banken- en verzekeringssector biedt werk aan een groot aantal werknemers, meestal met een hoger diploma. Toch gaat de werkgelegenheid in de sector al jarenlang achteruit. Deze achteruitgang is te verklaren door herstructureringen, maar ook door de digitalisering van een deel van de diensten, die sinds de coronacrisis nog is toegenomen.

Volgens de laatste vooruitzichten van het Federaal Planbureau zou de werkgelegenheid blijven dalen, maar minder snel dan voorheen. Ondanks het verwachte jobverlies zullen de werkgevers in de sector blijven rekruteren, onder meer om een deel van het relatief grote aantal oudere werknemers die in de komende jaren met pensioen zullen gaan te vervangen. De gevraagde profielen en de gezochte competenties zullen evenwel evolueren als gevolg van de veranderingen die de sector nog steeds ondergaat. 

Milieutransitie

De gevolgen van de klimaatopwarming (extreme natuurverschijnselen, maatregelen om de transitie naar een koolstofvrije economie te bevorderen enz.) stellen de sector voor financiële en strategische risico's. Op korte, middellange en lange termijn dreigen de activiteiten van de sector negatief te zullen worden beïnvloed (bijvoorbeeld door een daling van de cashflow en een verminderd rendement van bepaalde activa, terugbetalingsmoeilijkheden bij bepaalde leners enz.). Bijgevolg is de sector op zoek naar gespecialiseerde profielen die in staat zijn de risico's verbonden aan het klimaat en het milieu in te schatten en te beheren, en daar de opportuniteiten in te vinden (ontwerp en beheer van duurzame financiële producten, klantenadvies, beoordeling van de rendabiliteit van duurzame groene projecten enz.). 

Digitale transitie

De digitalisering van de sector is al jaren aan de gang. De online en nadien mobiele diensten zijn uitgegroeid van enkele basisfuncties tot almaar complexere procedures. De gezondheidscrisis heeft de digitalisering een extra impuls gegeven, met de ontwikkeling van mobiel bankieren en een verdere verdwijning van bankfilialen tot gevolg. Tegelijkertijd neemt de concurrentie toe, met de opkomst van nieuwe actoren, zoals neobanken, die de meeste diensten alleen online aanbieden, maar die in Brussel slechts een klein aantal personen tewerkstellen. 

Op een paar jaar tijd zijn de traditionele banken van digitalisering naar fygitalisering geëvolueerd. Voor eenvoudige transacties en courante vragen wordt de voorrang gegeven aan digitale contacten (chatbots of virtuele assistenten die callcenters hebben vervangen of zullen vervangen). Voor gepersonaliseerd advies van een productspecialist wordt de voorkeur gegeven aan persoonlijke contacten (fysiek of online). Er wordt ook steeds meer gebruik gemaakt van artificiële intelligentie. AI-tools laten onder meer toe om diensten te personaliseren en zo de klantervaring te verbeteren, te anticiperen op trends op de investeringsmarkt, financiële risico's in te schatten, transacties beter te beveiligen en interne processen te automatiseren. Nog andere evoluties zijn de opkomst van robots die financieel advies geven en van virtuele persoonlijke assistenten. 

Al deze evoluties maken dat er in de sector veel vraag is naar software- en appontwikkelaars, experten op het vlak van digitale transformatie (vooral artificiële intelligentie en blockchains), cybersecurityspecialisten, klantgerichte commercieel adviseurs met een grondige kennis van de sector en het aangeboden product, data-analisten om de klantervaring of het beheer van financiële risico's te optimaliseren enz. 

We zien dezelfde tendens bij de verzekeringsmaatschappijen, die hun praktijken in het laatste decennium hebben aangepast om tegemoet te komen aan de vraag naar digitale transformatie bij hun klanten en hun makelaars. Deze transformatie zorgt ook voor een evolutie van de gezochte profielen. Terwijl de vraag naar krachten in de meer operationele domeinen daalt, is er een toenemende nood aan meer technische profielen, en met name informatici, of commerciële profielen met goede digitale vaardigheden.

Reglementering

De financiële crisis van 2008 gaf de aanzet tot een versnelde regulering van de sector, die zich sindsdien heeft versterkt en doorgetrokken. Hierdoor zou ook de vraag naar meer gespecialiseerde profielen, zoals jurist of risicoanalist, moeten toenemen. Daarnaast is het voor de meeste operationele profielen nodig om de kennis van de reglementering rond de aangeboden producten en diensten op peil te houden. De reglementering rond gegevensbescherming wint ook aan belang en gaat gepaard met een toenemende vraag naar informatici met kennis van data- en softwarebeveiliging (data protection officer).